Wat is pensioen en welke pensioensoorten zijn er?

Wat is pensioen?

Het inkomen dat je ontvangt wanneer je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt noemen we pensioen. Dit bedrag aan inkomen voor later bouw je op in de periode dat je werkt. Zie het als een inkomensverzekering voor het geval je inkomen wegvalt door bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid of overlijden. Je ontvangt het bedrag zolang je leeft.

Tip! Ben je als werkgever benieuwd waar je op moet letten als je pensioen wilt regelen? Lees dan het artikel ‘pensioen voor je medewerkers? Hier moet je op letten’.

Ontstaan pensioen

Aan het eind van de industriële revolutie zijn de eerste pensioenfondsen ontstaan. Ondernemers vonden toen dat zij de morele plicht hadden om te zorgen dat hun personeel onder vrijwel gelijke omstandigheden kon genieten van de oude dag. In 1913 werd de wet invaliditeits- en Ouderdomswet ingevoerd. Hierin was bepaald dat arbeiders in loondienst verplicht verzekerd waren en zowel werkgever als werknemer hiervoor premie betaalde. In 1952 volgde de wet pensioen- en Spaarfondswet. Hierin werd bepaald dat pensioenpremies niet meer door de ondernemingen zelf werden beheerd, maar werden afgedragen aan fondsen. De pensioenfondsen beheerden het vermogen, tot dat dit werd uitgekeerd. Op deze wijze ontstonden de eerste pensioenfondsen. In 1957 volgde de wet Algemene Ouderdomswet (AOW).

Samenstelling pensioen en soorten pensioen

De Algemene Ouderdomswet (AOW) is een basispensioen vanuit de overheid. Omdat de AOW-uitkering vaak niet hoog genoeg is om op een gelijke manier te leven als toen je werkzaam was, is het mogelijk om aanvullend pensioen op te bouwen. Meestal is dit geregeld via de werkgever. Dit is echter niet verplicht.

Hieronder lees je meer over de verschillende pensioenregelingen via de overheid én via de werkgever.

1. AOW (Algemene ouderdomswet)
De AOW is het basispensioen. Dit is een uitkering vanuit de overheid bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd. Met deze uitkering kun je je voorzien van de basisvoorzieningen. Iedereen die in Nederland woont of werkt, is automatisch verzekerd voor de AOW. Om een volledige AOW te ontvangen, dien je minimaal 50 jaar verzekerd te zijn voor AOW in Nederland. Werknemers die een aantal jaar in het buitenland hebben gewoond of gewerkt ontvangen een lagere uitkering. Voor iedereen die geboren is op of na 1 januari 1948 is de AOW-leeftijd afhankelijk van de geboortedatum. De AOW-leeftijd wordt stapsgewijs verhoogd, naar 67 jaar en 3 maanden in 2028.

2. Ouderdomspensioen (werknemerspensioen)
Werknemers hebben daarnaast vaak de mogelijkheid om pensioen op te bouwen via de werkgever. Zowel werkgever als werknemer betalen dan (maandelijks) een premie voor het pensioen. Dit is terug te vinden op het loonstrookje van de medewerker. Deze premie wordt belegd door het pensioenfonds of verzekeraar. De medewerker ontvangt een uitkering vanuit het pensioenfonds als hij de pensioenleeftijd heeft bereikt.

3. Nabestaandenpensioen (partner-/wezenpensioen)
Werknemers bouwen via het werk vaak ook nabestaandenpensioen (partner-/ wezenpensioen) op bij een pensioenfonds of verzekeraar. Op het moment dat je komt te overlijden, ontvangen je nabestaanden ontvangen dan een bepaald bedrag. De hoogte en voorwaarden van deze uitkering kun je nagaan bij je pensioenverstrekker. Zo is de uitkering vaak een stuk lager wanneer je overlijdt als je al met pensioen bent.

4. Arbeidsongeschiktheidspensioen
Een arbeidsongeschiktheidspensioen is een aanvulling op een WIA-uitkering. Je ontvangt arbeidsongeschiktheidspensioen als je pensioen opbouwt bij een pensioenfonds of verzekeraar na 1 jaar arbeidsongeschiktheid tot je de pensioenleeftijd. De hoogte is afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidspercentage, het UWV-dagloon en het soort WIA-uitkering dat je van het UWV ontvangt.

Zelf (extra) sparen voor pensioen

Biedt de werkgever geen mogelijkheid voor een aanvullend pensioen? Of ben je een zelfstandige? Dan is het zaak om zelf voor extra pensioen te zorgen. Als je dit niet doet, zal je na het bereiken van de pensioenleeftijd alleen AOW ontvangen. Daarnaast kan het ook zo zijn dat je het pensioen dat je via jouw werkgever opbouwt niet voldoende vindt en zelf nog voor een aanvulling wil sparen. Er zijn verschillende manieren om zelf extra pensioen te sparen:

• een lijfrente (met belastingvoordeel);
• aanvullend pensioen via de werkgever (met belastingvoordeel);
• overlijdensrisicoverzekering (voor nabestaanden);
• sparen;
• beleggen;
• geld uit eigen woning.

Lees hier meer over de mogelijkheden van aanvullend pensioen of lees de mogelijkheden voor het opbouwen van pensioen voor ZZP’ers.

Hoe hoog jouw totale pensioenvoorziening is, is afhankelijk van hoeveel je in totaal hebt bijgedragen. Wil je weten hoe jouw pensioenvermogen er momenteel voor staat? Kijk dan hier.