Participatiesamenleving: doen wat je nog kan doen

Stap voor stap is in het naoorlogse Nederland een verzorgingsmaatschappij opgebouwd. Burgers die om een of andere reden (ouderdom, ziekte, tijdelijk gebrek aan passend werk) arbeidsongeschikt werden bevonden, konden gemakkelijk een beroep doen op de overheid. Deze verzorgingsmaatschappij blijkt echter door de vergrijzing en de crisis onbetaalbaar te zijn geworden. Het systeem kraakt in zijn voegen. Het huidige kabinet streeft dan ook naar een koerswijziging. We moeten toe naar een samenleving waarin iedereen die op een of andere manier nog wat kan bijdragen aan de maatschappij, daartoe ook wordt geprikkeld. Dit heet ook wel de ‘participatiesamenleving’.

Participatiewet

De vraag is wel: hoe pakt deze politieke koerswijziging in de praktijk uit? Een eerste stap is de uitwerking van de Participatiewet. Met deze regeling wil de overheid bereiken dat alle mensen, met of zonder beperking, volwaardig meedoen aan de samenleving. Bij voorkeur via een reguliere baan, maar als dat niet lukt, door op een andere manier te participeren in de samenleving.

Extra banen

Het kabinet heeft met de sociale partners afgesproken dat er extra banen beschikbaar komen voor mensen die behoren tot de doelgroep van de Participatiewet. Het streven is om 5% van het werknemersbestand te laten bestaan uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Naast de 100.000 extra banen die het bedrijfsleven heeft toegezegd, wil de overheid zelf zorgen voor 25.000 banen voor mensen die vanwege hun beperking niet in staat zijn zelf het wettelijk minimumloon te verdienen.

Wordt doelstelling bereikt?

Het is goed dat er aandacht wordt besteed aan de kwetsbaren op de arbeidsmarkt. De vraag is echter of de doelstelling bereikt gaat worden als werkgevers nog steeds volledig vrijblijvend hun personeelsbestand mogen opbouwen. Zelfs regelingen die het voor werkgevers in sommige situaties financieel aantrekkelijk maakten om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen, hebben onvoldoende effect gehad. Er is dan ook veel twijfel of het met de aankomende Participatiewet wel zal lukken. Het alternatief is dat de overheid alsnog een verplicht quotum gaat opleggen met een boetesanctie als een werkgever niet aan de eisen voldoet. Wat de uitkomst ook is, wij brengen je tijdig op de hoogte!